Martine Debeuf, senior van de maand maart 2023

Wie Martine zegt, zegt maatschappelijk betrokken. Dat merkten wij alvast heel hard tijdens ons interview met haar. Al van jongs af aan zit Martine in verschillende organisaties, niet enkel als lid. Ook nu nog is Martine een bezige bij en haar hart heeft ze duidelijk verloren aan LGBTQI+ organisaties.

Kind van de zee

Martine wordt als kind van de zee geboren in Oostende en ook haar jeugd speelt zich daar af. Zo zit ze in de jeugdbeweging VKSJ en later in de plaatselijke jeugdclub. “Ik was altijd met andere kinderen op pad en vrijwel nooit thuis. Niet dat ik dat erg vond, integendeel. Ik heb het altijd al fijn gevonden om in groep te zijn en uitstappen te doen, ook nu nog.”

Haar hele schoolloopbaan brengt Martine door op het Sint-Andreasinstituut, in gescheiden onderwijs. “’s Middags werd er gewandeld op school en de begeleiders stippelden toen echt aparte routes uit zodat jongens en meisjes elkaar niet zouden tegenkomen. Je wist maar nooit wat er anders zou gebeuren, was hun reactie toen. Dat meisjes (of jongens) ook verliefd kunnen worden op elkaar, daar werd toen nog niet aan gedacht…”

Socio-cultureel ingesteld

Na het middelbaar start Martine aan de sociale school in Kortrijk voor de opleiding sociaal werk, al werkt ze deze niet af. “Ik zag dat na een tijd niet meer zitten. De opleiding was in de eerste plaats gericht op individueel maatschappelijk werk en dat was niet zozeer mijn interesse. Ik ben altijd meer socio-cultureel ingesteld geweest, waardoor ik mij wat mispakt had aan die studie.” Ze besluit te gaan werken en wordt ondertussen in haar vrije tijd actief in het socio-culturele leven, de vakbond, feministische vrouwengroepen, etc.

Zo werkt Martine een tijdlang bij het Centrum voor Geboorteregeling en Seksuele Opvoeding (CBSO), in een tijdelijk project waarbij ze aan scholen en jeugdclubs seksuele voorlichting geeft. “Ik had toen zo’n koffertje waarin allemaal attributen zoals voorbehoedsmiddelen zaten die ik gebruikte tijdens de vormingssessies. Ondertussen bestaat het CBSO niet meer.”  

Hart verloren aan vrouwen

Met haar partner (de vader van haar kinderen) verhuist Martine richting Leuven. In de jaren ’80, wanneer de feministische en lesbische vrouwen meer in beeld komen, wordt ze actief binnen de Vrouwengroepen Aarschot. “Ik ben zo enkele jaren lid geweest en geleidelijk aan besefte ik dat mijn toekomst niet langer bij mijn man lag. Dat was geen gemakkelijke periode want je hebt bijna 2 levens: enerzijds heb je je gezin met je kinderen, maar anderzijds behoort alles wat jezelf aangaat bij die vrouwen. Vijf jaar lang heb ik geworsteld met die gevoelens tot ik niet langer in beide werelden kon leven en van mezelf een keuze moest maken. Ik kon niet langer hypocriet zijn. Dat valt wel als een bom: jijzelf bent daar al 5 jaar mee bezig, maar voor die ander is dat wel nieuw. Ondanks dat in die tijd een scheiding niet evident was, is die wel goed verlopen. Kort na de scheiding had ik mijn eerste vrouwelijke partner, die zelf ook kinderen had uit een vorige relatie. Die relatie heeft 10 jaar stand gehouden. Sinds de jaren ’90 ben ik samen met mijn huidige partner en in 2006 zijn we getrouwd.”

Activisme binnen LGBTQI+

Vanaf dan begint voor Martine de periode van activisme binnen de LGBTQI+ beweging. Eén van de organisaties waar Martine actief is geweest, is Labyrinth, een vzw in Leuven voor lesbische vrouwen die al sinds 1985 bestaat. “Aangezien ik toen aan het onthaal van UZ Gasthuisberg in Leuven werkte, begeleidde ik ook de vrijwilligers van Labyrinth die het onthaal deden. Nadien ben ik voorzitter geworden en in 2009 hebben we samen met de andere LGBTQI+ verenigingen van Vlaams-Brabant, het Holebihuis Vlaams-Brabant opgericht op de Diestsesteenweg.” De bal blijft steeds verder rollen en Martine is ook een tijd lang voorzitter van het Holebihuis. “Dat was heel fijn: zorgen dat de boel draait, beleidsmatig werken en evenementen organiseren. Ik had toen ook een geweldige ondervoorzitter en een fantastisch team vrijwilligers, waardoor we heel veel bereikt hebben voor de community.”

Op pensioen, maar niet minder actief

Sinds 2 jaar is Martine op pensioen, al vult ze nog steeds haar vrije tijd met zorgen voor anderen. Zo is ze mantelzorger voor haar moeder, past ze geregeld op de kleinkinderen en doet ze vrijwilligerswerk op de logistieke dienst van het Heilig Hartziekenhuis. Of ze is op vakantie. “Wij gaan vaak naar de zee, of op z’n minst naar een plaats met een meer. Als kind van de zee heb ik dat wel nodig, al vind ik steden ook heel fijn. Vorig jaar zijn we gaan fietsen in Denemarken. Er was veel zee (lacht), maar ook mooi groen en glooiend landschap.”

Ook het activisme is nog niet verdwenen. Martine is nu vooral actief bij Kaya 60+, een dochtervereniging van Labyrinth die zich meer richt op 60-plus lesbiennes. “De laatste jaren zijn er in de maatschappij veel stappen vooruit gezet met het bespreekbaar maken en normaliseren van LGBTQI+, maar toch is er nog heel wat werk aan de winkel om dit ook onder senioren bespreekbaar te maken”, vindt Martine. “Ik merk dat senioren soms terug ‘in de kast’ kruipen als ze verhuizen naar een rust- en verzorgingstehuis, uit angst om uitgesloten te worden. Daarom wil ik actief blijven binnen de beweging en vertegenwoordig ik Kaya 60+ binnen de seniorenraad van stad Leuven zodat onze doelgroep niet vergeten wordt en er gewerkt kan worden naar een echt inclusief seniorenbeleid.”