Je persoonlijke informatie is waardevol voor criminelen. Jezelf tegen oplichting beschermen, wil ook zeggen dat je moet zorgen dat je persoonlijke informatie steeds veilig en beveiligd is.

Hoe werkt het?

Zelfs als je accounts op sociale media als 'privé' geconfigureerd en goed beschermd zijn, of als je voorzichtig bent en weinig informatie op je profiel deelt (foto's, video's, statusupdates enz.), gebruiken oplichters verschillende technieken om je ertoe te brengen je persoonlijke gegevens in te typen (naam, e-mail, paswoord, kredietkaartnummer enz.). Die informatie kan vervolgens gebruikt worden om je identiteit te stelen.

Je persoonlijke gegevens kunnen oplichters helpen om ongeoorloofde aankopen met je kredietkaart te doen of bank- of telefooncontracten en -rekeningen te openen. Ze kunnen er zelfs leningen mee aangaan of illegaal handel drijven in jouw naam. Je persoonlijke informatie kan zelfs doorverkocht worden aan andere oplichters. 

Veel aanvallen verlopen volgens een gelijkaardig patroon, waaronder:

• Twishing (een combinatie van de woorden Twitter en phishing) houdt in dat een bericht wordt gestuurd naar een gebruiker van Twitter waarin deze wordt opgedragen om een website te bezoeken. Als de gebruiker inlogt op de frauduleuze site, verkrijgt de aanvaller de informatie van zijn account (naam en paswoord).
• Wie bekeek je profiel of pagina op de sociale media? Een dergelijke dienst zal vragen dat je toegang geeft tot jouw profiel. Dit leidt naar een frauduleuze bevraging, waarbij je ertoe wordt aangezet om je persoonlijke informatie te delen. Telkens wanneer iemand de enquête invult, krijgt de spammer een commissie. Je zal nooit te weten komen wie je heeft opgezocht.
• “Ben jij dit in deze video?” Wanneer je op zo'n video klikt, kom je terecht bij een enquête waarmee de spammer geld verdient. Je kan hierdoor ook je toestel met malware besmetten. 
• “Uw account werd geschrapt”, “bevestig uw e-mailaccount”. Dergelijke oplichterij is bedoeld om je ertoe te brengen jouw persoonlijke informatie en aanmeldgegevens van jouw account te onthullen.
• Oplichting met geschenkkaarten en valse aanbiedingen van populaire winkelketens of hoogwaardige merken. Deze oplichtingspraktijken zijn bedoeld om de gebruiker ertoe aan te zetten persoonlijke informatie te onthullen of in te schrijven op dure diensten. Ze nemen elke maand een nieuwe vorm aan en lijken te mooi om waar te zijn - de gevraagde dienst of product zal nooit aankomen.
• Wondermiddel, gratis proef! Bij deze online listen wordt gebruikgemaakt van gratis proefversies, valse bevestigingen en enquêtes om je te misleiden om te betalen voor producten en abonnementen zonder te weten dat je hierop intekent (bv. terugkerende verzendkosten).
• “Verdien veel geld door van thuis uit te werken”. Een job waarbij een tarief vereist is om te kunnen starten, is waarschijnlijk frauduleus. Je vindt deze advertenties op sociale media. Ze leiden naar een aanbieding waarbij geld gevraagd wordt voor een kit die je op weg zal helpen om duizenden euro's te verdienen. Je kan gevraagd worden om zeer veel persoonlijke gegevens te geven, o.a. het nummer van jouw belastingdossier, kopieën van jouw paspoort of rijbewijs. Sommige jobaanbiedingen kunnen dekmantels zijn voor illegale witwaspraktijken, waarbij je tegen een commissie gevraagd wordt om betalingen te ontvangen op jouw bankrekening en vervolgens het geld over te maken aan een buitenlands bedrijf. Je zal hierbij als money mule fungeren voor criminelen, wat strafbaar is.
• Help, ik zit in de problemen! Een oplichter die zich uitgeeft voor een familielid dat dringend geld nodig heeft, neemt via een bericht op sociale media contact met je op. De oplichter beweert in nood te zijn en zal je vragen om naar hem/haar geld over te schrijven. Je kan ook benaderd worden via telefoon, e-mail of sms.

Wat kan je doen?

• Wanneer je informatie over een account op sociale media wil controleren, ga dan rechtstreeks naar de site.
• Wees je bewust van de hoeveelheid informatie en foto's die je op sociale media deelt. Oplichters kunnen deze gebruiken om een valse identiteit aan te maken of om je te treffen met een vorm van oplichting.
• Herbekijk jouw privacy- en veiligheidsinstellingen op elke socialmedia-account. Neem de tijd om precies te begrijpen wat je profiel aan alle gebruikers toont.
• Doe online onderzoek. Zoek naar de naam van het product of de jobaanbieding om te zien wat anderen hierover zeggen. Je kan deze naam combineren met woorden als 'beoordeling', 'klacht' of 'oplichting'.
• Meld profielen waarvan je denkt dat het om oplichting gaat aan het socialmediaplatform. Als ze je volgen of vrienden met je worden, blokkeer ze dan zeker en beëindig elke interactie met hen.
• Controleer regelmatig de afschriften van je krediet- en debetkaarten. Als je moet betalen voor iets dat je niet hebt besteld, contacteer dan je bank.
• Ben je toch het slachtoffer van één van deze oplichtingspraktijken, aarzel dan niet om aangifte te doen en maak een afspraak in één van onze commissariaten.