Senior van de maand mei

Alle gekheid op een stokje, ik vond het best spannend om mijn baas te interviewen …  Maar mijn collega en ik werden met een brede glimlach welkom ontvangen op een schoon verdiep in het stadskantoor.  Met als extra toets een prachtig uitzicht over de skyline van Leuven.

En welbepaald vandaag op 1 mei wordt dit interview gepubliceerd.  Eén mei, een dag met een dubbele betekenis.  Voor onze burgemeester de herdenking van ‘de dag van de arbeid’, een cadeau van de socialistische beweging.  Voor onze reporter de eerste dag van haar pensioen.  Wat bij Louis Tobback de spontane reactie uitlokte: ‘58 jaar? En dan al op pensioen?  Ge moest beschaamd zijn!’

Waarop onze reporter spontaan antwoordde: ‘als ge mijne baas moest kennen, ge zou nog rapper gegaan zijn …’

Vanuit een vrijheid die schrijvers eigen is, gebruiken we gemakkelijkheidshalve vanaf nu de naam Louis in plaats van ‘onze burgemeester Louis Tobback’.  Dit zonder evenwel afbreuk te doen aan wie hij is als mens, als politicus, als baas.

Abonnement voor de wereldtentoonstelling

Hier gaan we dan.  Louis werd geboren op 3 mei 1938 en wordt dus overmorgen 80 jaar (en nog steeds niet op pensioen).  Hij woont met zijn echtgenote en trouwe boxer in Heverlee.  Louis is een enig kind, hij vertelt dat na zijn geboorte zijn ouders het risico niet meer hebben durven nemen …

In zijn kinderjaren doorloopt hij de Leuvense stadsscholen.  Tijdens de oorlog zit hij in het kleuteronderwijs op de Kapucijnenvoer.  In 1944 stapt hij over naar ‘De Boomkes’, naar de school 4/5, gelegen in de Tessenstraat annex Fonteinstraat.  Omdat de buurt zo dichtbevolkt is, zijn er in de straat 2 scholen.  In school 4, een depot van het Engels leger, volgt Louis zijn eerste leerjaar.  In september ’44 wordt Leuven bevrijd.

Na zijn lager onderwijs gaat Louis naar de vierde graad, het vroegere 7de en 8ste leerjaar.  Wanneer hij 15 jaar is, stapt hij over naar de normaalschool in Tienen om zijn diploma van onderwijzer te halen.  In 1957 studeert hij af en begint zijn loopbaan als intern opvoeder in de school voor schipperskinderen in Brussel.  Hij blijft daar 1 jaar aan de slag.  We spreken dan van het jaar 1958.  Gefascineerd als hij is door de Expo heeft hij een abonnement op deze wereldtentoonstelling op zak.

Omdat zijn toekomstplannen hem naar een universitaire studie duwen, legt hij voor de middenjury zijn examen Latijn-Grieks af.  Hij vangt zijn kandidatuurjaren aan als student Romaanse filologie aan de ULB in Brussel.  Zijn licentiejaren volgt hij aan de VUB in een Nederlandstalige afdeling om achteraf les te mogen geven in de Nederlandse taal.  Hij doceert Frans aan het Koninklijk Atheneum van Leuven.

Politieke microbe

Ondertussen volgt Louis zijn onderhuidse politieke microbe.  In 1961 tijdens zijn studentenjaren, wordt hij lid van de BSP (Belgische Socialistische Partij), later omgedoopt tot SP, nu de huidige sp.a. Aanvankelijk gewoon als lid, daarna als bestuurslid, vervolgens in 1965 als lid van de COO (huidig OCMW) om in 1971 bij de Leuvense gemeenteverkiezingen meteen tot 1ste schepen verkozen te worden onder het mandaat van burgemeester Smets. In 1974 schopt hij het tot lid in de Kamer van Volksvertegenwoordigers. In datzelfde jaar stopt hij met lesgeven. Hij combineert zijn functie van schepen met die van volksvertegenwoordiger.

In 1978 wordt hij verkozen tot fractieleider in de Kamer, hij blijft deze functie vervullen tot 1988. De eerste 3 jaar in de meerderheidspartij, de volgende 7 jaar in de oppositie. Dan stapt hij over naar de regering waar hij als minister van Binnenlandse Zaken de Belgische politieke geschiedenis kleur gaf.

Wanneer er in 1994 gemeenteverkiezingen gehouden worden in Leuven, wint de SP met vlag en wimpel. Louis wordt burgemeester en geeft zijn ontslag als minister. Op datzelfde moment wordt hij ook partijvoorzitter.

1998 is een zwart jaar voor de SP. Dutroux ontsnapt waardoor Johan Vande Lanotte aftreedt als minister van Binnenlandse Zaken. Louis volgt hem op maar ook hij neemt enkele maanden later zijn politieke verantwoordelijkheid door af te treden als minister en vice-1ste minister bij het overlijden van Semira Adamu. 

In Leuven blijft hij burgemeester tot op de dag van vandaag. Zijn pensioendatum: 1 januari 2019. Zijn geliefkoosde opvolger: Mohamed Ridouani.

Paradepaardje

Op onze vraag waar hij een grote politieke voldoening uit gehaald heeft als lid van de Belgische regering, krijgen we als antwoord: het demilitariseren van de rijkswacht en het hervormen van de politie, een bastion dat iedereen als onaantastbaar en onwankelbaar beschouwde.

Zijn grootste persoonlijke vreugde als burgemeester haalt hij uit meerdere Leuvense projecten. 

23 jaar burgemeesterschap zorgde voor een grondige verandering van het Leuvense stadsbeeld. Braakgronden en verloederde gebouwen werden omgevormd tot moderne en bruikbare panden.  Denken we maar aan de Centrale Werkplaatsen, het gebouwenpatrimonium van de Brouwerijen Artois, de Philipssite, het gebouw van de Boerenbond, de Barbarasite, de Sint-Pieterskliniek, de Hertogensite, het Stationsplein, de Sportoase en zo zijn er nog talrijke … Ook het uitbouwen van de reinigingsdiensten stond hoog op zijn prioriteitenlijst waardoor Leuven door bezoekers terecht als een propere stad aanzien wordt. Het feit dat onder zijn voogdij de stad Leuven tot een vooraanstaande studentenstad is uitgegroeid (50.000 studenten op 102.000 inwoners) is ook een paradepaardje voor Leuven.

Als stad is Leuven ook erg in trek bij bezoekers. Van 1995 tot nu is het aantal busreizigers gestegen van 9 miljoen naar 56 miljoen per jaar. Op het Rector de Somerplein stappen dagelijks 37.000 mensen de bus op en af …

Tijdens ons interview staat er op de hoek van zijn bureau een bierflesje naar mij te blinken. Op het etiket staat “Straffe Toeback”. Op mijn vraag of ik dit mag vermelden als associatie naar zijn persoon, antwoordt Louis, die steeds one-liners uit de kast tovert, het volgende ‘gij moogt over mij ALLES schrijven wat ge wilt, we zien elkaar dan wel voor de rechtbank’. Ik slik en maak me de bedenking dat ik dus maar alleen het woord STRAFFE ga laten staan, TOEBACK zal ik maar laten vallen ….