SPC is belast met de fenomenen die verband houden met de mobiliteit van de treinen en metro's en het reizigersvervoer.
De oprichting van de Spoorwegpolitie gaat terug tot de wet van 25 juli 1891 die het kader ervan vastlegt.
Opdrachten en actieterrein
Opdrachten van gespecialiseerde politie
De Spoorwegpolitie voert opdrachten van gespecialiseerde politie uit:
- Interventie: het gaat om prioritaire opdrachten aangezien de interventies een rechtstreekse en grote impact hebben op het treinverkeer.
- Bestrijding van overlast: overlast veroorzaakt een onveiligheidsgevoel.
- Roller Coasters: de strijd aangaan tegen fenomenen die zich afspelen op een lijn die een of meerdere entiteiten van SPC doorkruist en waarbij dus verschillende diensten betrokken zijn.
- (Inter)nationale acties in samenwerking met zowel interne als externe partners (Lokale Politie, directeurs-coördinatoren, Infrabel, Securail, MIVB) met het oog op de strijd tegen een specifiek fenomeen zoals trespassing of kabeldiefstallen.
Bestrijding van onveiligheidsfenomenen
De bestrijding van onveiligheidsfenomenen is een van de prioriteiten van de Spoorwegpolitie. Tot de fenomenen die aanwezig zijn op het actieterrein van SPC behoren de volgende gerechtelijke fenomenen en bestuurlijke gebeurtenissen:
- gauwdiefstallen;
- diefstallen met geweld;
- wapens (bezit, wapendracht …);
- vernielingen;
- omkadering van grote evenementen waarbij grote aantallen reizigers zich per trein of metro verplaatsen (concerten, betogingen, belangrijke voetbalwedstrijden …).
Grenscontroles
Het station Brussel-Zuid in België heeft een uniek kenmerk: zijn Eurostar-terminal maakt er een Schengengrens van. Er is dus een controlepost aanwezig aan de grenzen waar speciaal opgeleide politieagenten postvatten. Voor de internationale treinen (tgv, Thalys, ICE) beschikt het station Brussel-Zuid, net als de stations van Antwerpen en Luik, over een controle-inrichting met röntgenstralen en metaaldetectoren voor de controle van reizigers en hun bagage.
Werking
Samenstelling
De Spoorwegpolitie maakt deel uit van de 10 directies die samen de Algemene directie bestuurlijke politie van de Federale Politie (DGA) vormen.
De personeelsleden van de Spoorwegpolitie zijn verdeeld over zes entiteiten:
- Directie SPC
- SPC Brussel
- SPC Regio Noord (Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg)
- SPC Regio Zuid (Charleroi, Bergen)
- SPC Regio Oost (Luik, Luxemburg, Namen)
- SPC Regio West (Oost- en West-Vlaanderen)
Partnerschappen
Er zijn zowel intern (Federale Politie en Lokale Politie) als extern (Securail, Infrabel, Maatschappij voor het Intercommunaal Vervoer te Brussel, Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen ...) partnerschappen tot stand gekomen.
Infrabel is belast met de technische veiligheid van de spoorwegen zoals de signalisatie, de wissels, de sporen zelf ... Net als andere internationale operatoren gebruikt de Maatschappij der Belgische Spoorwegen (NMBS) de infrastructuur van Infrabel. De NMBS is verantwoordelijk voor haar eigen rollend materieel en alle gebouwen.Ze beschikt over haar eigen veiligheidsdienst, CSS (Corporate Security Services), beter bekend onder de naam Securail.
In Brussel is de Maatschappij voor het Intercommunaal Vervoer te Brussel (MIVB) een belangrijke partner voor de metro. Die maatschappij beschikt ook over haar eigen veiligheidsdienst. SPC en de MIVB werken nauw samen tijdens omvangrijke gebeurtenissen om ervoor te zorgen dat het reizigersverkeer vlot en veilig verloopt. Aangezien de meeste grote Brusselse metrostations verbonden zijn aan een treinstation, werken die diensten zeer vaak samen in het kader van het genegotieerd beheer van de openbare ruimte.
Ook internationaal
De organisatie Railpol werd opgericht om de Europese spoorwegpolitiediensten te verenigen. De organisatie telt momenteel 17 officiële leden en enkele kandidaat-leden als waarnemers. Op termijn is het de bedoeling dat alle spoorwegpolitiediensten van alle Europese lidstaten er deel van gaan uitmaken.
Railpol heeft al heel wat verwezenlijkt. Railpol heeft al meerdere grote operaties voorbereid zoals het EK en WK voetbal, de NAVO-topontmoetingen, het bezoek van president Obama enz. Ze organiseerde ook verschillende gemeenschappelijke acties in heel Europa die toegespitst waren op metaaldiefstallen, overlast en mensenhandel. Meer hierover vind je op de website van Railpol: https://www.railpol.eu/site/home
Competentieprofiel
Zodra de kandidaat-politieagent de basisopleiding aan een politieschool voltooid heeft, kan hij bij de Spoorwegpolitie solliciteren. Er is geen enkele voorvereiste. Na de indiensttreding zal het nieuwe personeelslid van SPC een gespecialiseerde opleiding volgen die het voorbereidt op de specifieke kenmerken van zijn nieuwe werkomgeving.
Om bij de Spoorwegpolitie te mogen werken, moeten de personeelsleden evenwel meerdere waarden in acht nemen:
- Dienstverlenende ingesteldheid: deze waarde is de essentie van het politiewerk. Elk lid van de Spoorwegpolitie staat ten dienste van de burgers en de maatschappij en moet zich dienstvaardig opstellen ten opzichte van zijn partners en collega's. Betrokkenheid en volharding zijn essentiële kenmerken van medewerkers met een dienstverlenende ingesteldheid net zoals resultaatgerichtheid en verantwoordelijkheidszin.
- Professionalisme/kwaliteit van het werk: de Spoorwegpolitie levert kwalitatief politiewerk en is zich ten volle bewust van de impact ervan op de mobiliteit. Ze weet dat haar interventies het dagelijkse leven van eenieder kunnen beïnvloeden. Het gaat erom de taken voortdurend goed uit te voeren.
- Integriteit: staat voor het handelen in overeenstemming met de geldende waarden, normen en regels. Het begrip integriteit verwijst naar het feit dat illegale gedragingen nooit toegelaten zijn. Een integere houding en de naleving van de wetten en waarden bevorderen, is fundamenteel voor een democratische politie. Een integere houding verhoogt de kwaliteit van de opdrachten en het vertrouwen van de burger in de politie.
- Respect: ieder individu, wat zijn/haar graad of functie ook is, moet worden gerespecteerd en zelf ook respect aan de dag leggen zowel binnen als buiten de organisatie. Respectvol gedrag is een belangrijk fundament voor welzijn en integriteit op de werkvloer.
- Openheid van geest: Het hebben van een open geest betekent openstaan voor vernieuwing en verandering. Er wordt gedurende de gehele loopbaan van alle medewerkers verwacht dat ze de eigen evolutie in handen nemen door open te staan voor continue ontwikkeling.
- Flexibiliteit: verwijst naar de bereidheid om zijn/haar eigen gedragingen en plannen aan te passen aan de veranderende omstandigheden op de werkvloer.
- Fierheid: verwijst naar positieve eigenschappen zoals waardigheid en eerbaarheid. Ze mag nooit misplaatst zijn noch doorbuigen naar pretentie of arrogantie. De medewerkers zijn fier om deel uit te maken van de Spoorwegpolitie en ze dragen solidair en loyaal bij tot de verwezenlijking van de opdrachten.
- Collegialiteit: het is belangrijk om goed samen te werken, informatie en expertise uit te wisselen en zich in te zetten om elkaar loyaal te ondersteunen, zowel in goede als in moeilijkere omstandigheden.
Goede resultaten kunnen slechts worden behaald door een professionele houding aan te nemen die beantwoordt aan de Belgische democratische waarden. Zoals gedefinieerd is in onder andere artikel 1 van de wet op het politieambt en de deontologische code van de politiediensten, moeten de mensenrechten en de waarden van de Federale Politie worden gerespecteerd. Dit beginsel is zowel op het vlak van dienstverlening ten aanzien van de burger/reiziger als in de betrekkingen tussen collega's van toepassing.
Meer weten ...
Clips en audiovisueel materiaal
No Comment : Police des chemins de fer/Spoorwegpolitie - Brussels Central Station
Focus op de S van het woord RESPECT, ook de S van ‘Security’ (veiligheid)
