De Spoorwegpolitie (SPC) is een gespecialiseerde dienst van de Federale Politie met als prioritair actieterrein de treinen, spoorwegen, perrons van de stations of stopplaatsen en het netwerk van de metro- en premetrostations.
SPC is belast met de fenomenen die verband houden met de mobiliteit van de treinen en metro's en het reizigersvervoer.
De oprichting van de Spoorwegpolitie gaat terug tot de wet van 25 juli 1891 die het kader ervan vastlegt.
Opdrachten van gespecialiseerde politie
De Spoorwegpolitie voert opdrachten van gespecialiseerde politie uit:
Bestrijding van onveiligheidsfenomenen
De bestrijding van onveiligheidsfenomenen is een van de prioriteiten van de Spoorwegpolitie. Tot de fenomenen die aanwezig zijn op het actieterrein van SPC behoren de volgende gerechtelijke fenomenen en bestuurlijke gebeurtenissen:
Grenscontroles
Het station Brussel-Zuid in België heeft een uniek kenmerk: zijn Eurostar-terminal maakt er een Schengengrens van. Er is dus een controlepost aanwezig aan de grenzen waar speciaal opgeleide politieagenten postvatten. Voor de internationale treinen (tgv, Thalys, ICE) beschikt het station Brussel-Zuid, net als de stations van Antwerpen en Luik, over een controle-inrichting met röntgenstralen en metaaldetectoren voor de controle van reizigers en hun bagage.
Samenstelling
De Spoorwegpolitie maakt deel uit van de 10 directies die samen de Algemene directie bestuurlijke politie van de Federale Politie (DGA) vormen.
De personeelsleden van de Spoorwegpolitie zijn verdeeld over zes entiteiten:
Partnerschappen
Er zijn zowel intern (Federale Politie en Lokale Politie) als extern (Securail, Infrabel, Maatschappij voor het Intercommunaal Vervoer te Brussel, Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen ...) partnerschappen tot stand gekomen.
Infrabel is belast met de technische veiligheid van de spoorwegen zoals de signalisatie, de wissels, de sporen zelf ... Net als andere internationale operatoren gebruikt de Maatschappij der Belgische Spoorwegen (NMBS) de infrastructuur van Infrabel. De NMBS is verantwoordelijk voor haar eigen rollend materieel en alle gebouwen.Ze beschikt over haar eigen veiligheidsdienst, CSS (Corporate Security Services), beter bekend onder de naam Securail.
In Brussel is de Maatschappij voor het Intercommunaal Vervoer te Brussel (MIVB) een belangrijke partner voor de metro. Die maatschappij beschikt ook over haar eigen veiligheidsdienst. SPC en de MIVB werken nauw samen tijdens omvangrijke gebeurtenissen om ervoor te zorgen dat het reizigersverkeer vlot en veilig verloopt. Aangezien de meeste grote Brusselse metrostations verbonden zijn aan een treinstation, werken die diensten zeer vaak samen in het kader van het genegotieerd beheer van de openbare ruimte.
Ook internationaal
De organisatie Railpol werd opgericht om de Europese spoorwegpolitiediensten te verenigen. De organisatie telt momenteel 17 officiële leden en enkele kandidaat-leden als waarnemers. Op termijn is het de bedoeling dat alle spoorwegpolitiediensten van alle Europese lidstaten er deel van gaan uitmaken.
Railpol heeft al heel wat verwezenlijkt. Railpol heeft al meerdere grote operaties voorbereid zoals het EK en WK voetbal, de NAVO-topontmoetingen, het bezoek van president Obama enz. Ze organiseerde ook verschillende gemeenschappelijke acties in heel Europa die toegespitst waren op metaaldiefstallen, overlast en mensenhandel. Meer hierover vind je op de website van Railpol: https://www.railpol.eu/site/home
Zodra de kandidaat-politieagent de basisopleiding aan een politieschool voltooid heeft, kan hij bij de Spoorwegpolitie solliciteren. Er is geen enkele voorvereiste. Na de indiensttreding zal het nieuwe personeelslid van SPC een gespecialiseerde opleiding volgen die het voorbereidt op de specifieke kenmerken van zijn nieuwe werkomgeving.
Om bij de Spoorwegpolitie te mogen werken, moeten de personeelsleden evenwel meerdere waarden in acht nemen:
Goede resultaten kunnen slechts worden behaald door een professionele houding aan te nemen die beantwoordt aan de Belgische democratische waarden. Zoals gedefinieerd is in onder andere artikel 1 van de wet op het politieambt en de deontologische code van de politiediensten, moeten de mensenrechten en de waarden van de Federale Politie worden gerespecteerd. Dit beginsel is zowel op het vlak van dienstverlening ten aanzien van de burger/reiziger als in de betrekkingen tussen collega's van toepassing.
Clips en audiovisueel materiaal
No Comment : Police des chemins de fer/Spoorwegpolitie - Brussels Central Station
Focus op de S van het woord RESPECT, ook de S van ‘Security’ (veiligheid)