Verkeersveiligheid : Acht keer groter risico op ernstige letsels als voetganger

In België heeft een voetganger per afgelegde kilometer 8 keer meer kans om ernstig gewond te raken dan een automobilist, aldus het AWSR. 

En in deze periode zijn de risico’s bijzonder hoog. “Van oktober tot november stijgt het aantal letselongevallen met voetgangers in de avondspits met 35%. Het aantal zwaargewonden en doden bij voetgangers neemt zelfs met 77% toe. Er zijn dus niet alleen meer ongevallen, ze zijn ook 31% ernstiger”, volgens verkeersveiligheidsinstituut VIAS. 

De overgang naar het winteruur verhoogt het risico op ongevallen. “Het is aannemelijk dat de impactsnelheid bij botsingen hoger ligt na de verandering van het uur omwille van de verminderde zichtbaarheid. Sommige bestuurders zien de voetganger niet en remmen later of helemaal niet. Natuurlijk is het ook zo dat trajecten die normaal gezien in het licht gebeuren, nu in schemering of in het donker afgelegd worden.”

En het gevaar is het grootst wanneer je de weg oversteekt. 

We herinneren je er daarom aan om te wachten tot het licht op groen springt voordat je oversteekt op het zebrapad, waar je altijd voorrang hebt. Let op: wanneer je oversteekt bij rood licht, kan dat je een boete van 58 euro en gerechtskosten opleveren, om nog maar te zwijgen van de veiligheidsrisico's!

Als er op minder dan 20 meter afstand een zebrapad is, moet je het gebruiken. Als er geen zebrapad is, mag je oversteken, maar heb je geen voorrang. Je moet dan goed kijken of de weg vrij is en haaks op de rijbaan oversteken, zonder treuzelen, om je tijd op de weg te verminderen. 

Niet op je telefoon

Zorg ervoor dat je om je heen kijkt en niet naar je telefoon! Wees ook aandachtig voor de geluiden om je heen. Doe daarom je oortjes of koptelefoon uit. 

Hoe voorzichtig een bestuurder ook is, zijn zicht kan worden belemmerd door een geparkeerd voertuig, een boom of een bord. Je kunt je ook in zijn dode hoek bevinden ... Maak dus zoveel mogelijk oogcontact en draag bij voorkeur reflecterende of lichte kledij als je in het donker op stap bent. 

En als je zelf een hindernis tegenkomt, aarzel dan niet om te stoppen om te controleren of er geen gevaar is voordat je je weg vervolgt.

Groepen die meer gevaar lopen

We merken op dat sommige bevolkingsgroepen voorzichtiger moeten zijn. "Boven de 75 heb je 3 keer meer kans om het slachtoffer te worden van een ongeval dan een voetganger van middelbare leeftijd voor dezelfde afgelegde afstand. Je bent ook kwetsbaarder bij een ongeval. Na een botsing met een auto tegen 50 km/u overlijdt 30 à 50% van de voetgangers ouder dan 75 jaar, tegenover ongeveer 5% van de jongere voetgangers", waarschuwt het AWSR. 

Waar moet je gaan?

Voetgangers moeten het trottoir gebruiken als dat er is, en zo niet, het fietspad of de rijbaan. "Enkel wanneer er geen trottoir of bruikbare gelijkgrondse of verhoogde berm is, mag een voetganger beslissen om op de weg of op een fietspad te lopen", zegt commissaris Olivier Quisquater van de Federale Politie.

Waar moeten voetgangers precies lopen? "Wanneer een voetganger op de rijbaan stapt, moet hij zo dicht mogelijk bij de rand van de rijbaan blijven en aan de linkerkant van de rijbaan lopen, behalve in bijzondere omstandigheden. Waarom links? Zo kun je het gedrag van naderende voertuigen frontaal zien en, indien nodig, naar de berm gaan als je denkt dat je niet gezien wordt!"

Voor georganiseerde groepen bestaat er een specifieke regel. "Processies, stoeten of groepen vergezeld van een leider, die een grotere groep vormen, moeten daarentegen rechts gaan. En nachtverlichting gebruiken! Begeleide groepen van meer dan 5 personen mogen links gaan, maar zij moeten achter elkaar lopen. Denk bijvoorbeeld aan groepen van jeugdbewegingen."

Principes om te onthouden

Algemeen gesproken mag je niet vergeten om zichtbaar te blijven op de weg. "Het is roekeloos, zelfs suïcidaal, om 's nachts in donkere kledij op een slecht verlichte weg te lopen, en dan ook nog eens aan de rechterkant van de weg!", stelt Olivier Quisquater.

Vergeet ook niet dat voetgangers altijd voorrang moeten geven aan trams en treinen en dat het principe van voorzichtigheid van de sterkere ten aanzien van de zwakkere van toepassing blijft op alle weggebruikers.